برداشت انار از تشخیص رسیدگی تا اصول برداشت

آیا می‌دانستید که ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان انار در دنیاست؟ برداشت انار مهارتی است که نیازمند دانش و تجربه کافی می‌باشد. زمان برداشت انار به شرایط اقلیمی منطقه و نوع رقم بستگی دارد که معمولاً از اواخر شهریور و تا اوایل آبان ماه انجام می‌شود. با این حال، باید بدانیم که انارها را به محض رسیدن باید چید، در غیر این صورت بیشتر میوه‌های درشت در اثر سردی هوا صدمه دیده و می‌ترکند.

فصل برداشت زمانی حساس است که در آن حدود ۶۰ درصد برنامه فروت ست (تشکیل میوه) انار اجرا می‌شود. همچنین، تنها حدود ۱۰ درصد فروت ست بعد از برداشت انار باقی می‌ماند که تاثیر چندانی هم ندارد.

در این مقاله، ما نکات برداشت انار را به صورت کامل بررسی می‌کنیم و روش برداشت صحیح را به شما آموزش خواهیم داد. از تشخیص زمان مناسب گرفته تا نحوه برداشت و نگهداری پس از آن، همه را به صورت گام به گام توضیح خواهیم داد.

مرتبط با موضوع شما راهنمای کاشت درخت انار و نکات طلایی پرورش

تشخیص زمان مناسب برداشت انار

تشخیص زمان دقیق برداشت انار یکی از مهارت‌های کلیدی در موفقیت باغداران است. برخلاف بسیاری از میوه‌ها، انار را نمی‌توان با فشار دادن یا بو کردن تشخیص داد که آیا رسیده است یا خیر.

نشانه‌های رسیدگی میوه

برای تشخیص رسیدگی انار، باید به چندین عامل توجه کرد:

• بررسی رنگ

  : انارهای رسیده در تمام سطح خود رنگ قرمز روشن تا قرمز لاکی دارند و تقریباً هیچ بخش سبز رنگی در پوستشان دیده نمی‌شود.

• لمس پوست

  : انار رسیده دارای سطح مات با پوست زبر است که در مقابل آفتاب چرم‌مانند شده است.

• توجه به شکل

  : میوه‌های رسیده حاوی دانه‌های آبدار هستند که باعث می‌شود اطراف کاسه گل و انتهای ساقه کمی مسطح شود. انار نرسیده بیشتر شکل کروی دارد، اما انار رسیده شکل نامنظم‌تری پیدا می‌کند.

• آزمایش صوتی

  : هنگامی که با انگشت به انار رسیده ضربه می‌زنید، صدای فلزی و حلبی می‌دهد.

علاوه بر این، وجود شکاف‌های طبیعی روی پوست می‌تواند نشانه‌ای از رسیدگی میوه باشد. در واقع، زمانی که اولین انارها شروع به ترک خوردن می‌کنند، باید برداشت محصول را آغاز کرد.

While you can harvest before cracks appear, they’re a surefire way to determine that the fruits are ripe. Avoid letting large cracks develop, since these open the pomegranates up to pests and rot. "Source"

ترجمه: اگرچه می‌توانید قبل از ظاهر شدن ترک‌ها، میوه‌ها را برداشت کنید، اما این روش مطمئنی برای تعیین رسیده بودن میوه‌ها است. از ایجاد ترک‌های بزرگ خودداری کنید، زیرا این ترک‌ها انار را در معرض آفات و پوسیدگی قرار می‌دهند.

تأثیر اقلیم و رقم انار

زمان برداشت انار به عوامل متعددی بستگی دارد. قبل از هر چیز، نوع واریته انار، منطقه کشت و سن درخت تعیین‌کننده زمان برداشت هستند. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که تفاوت معنی‌داری در خصوصیات فیزیکوشیمیایی بین زمان‌های مختلف برداشت و بین ارقام مختلف انار وجود دارد.

در مطالعه‌ای که روی سه رقم انار بومی منطقه کلباد (شکر، شیرین و سنگک) انجام شد، مشخص گردید که در برداشت بهنگام (اواخر فصل برداشت تجاری) اکثر صفات فیزیکی میوه‌ها بهتر بودند. همچنین، مقادیر pH، مواد جامد محلول، فنل کل، آنتوسیانین کل و قند کل در برداشت بهنگام بیشتر بود.

نقش تجربه در تعیین زمان برداشت

بی‌تردید، تجربه نقش مهمی در تشخیص زمان مناسب برداشت انار دارد. باغداران باتجربه می‌دانند که برداشت زودهنگام یا دیرهنگام چه تأثیری بر کیفیت میوه خواهد داشت. نکته مهم این است که پس از چیدن انار از درخت، فرایند رسیدن آن متوقف می‌شود، بنابراین باید اطمینان حاصل کرد که میوه کاملاً رسیده باشد.

باغداران کارآزموده با آزمودن روش پیچاندن میوه نیز می‌توانند رسیدگی را تشخیص دهند. انار رسیده وقتی کشیده و پیچانده شود، به سادگی از شاخه می‌لغزد و جدا می‌شود. با این حال، باید توجه داشت که برای برداشت همیشه باید از قیچی استفاده کرد و میوه را با ساقه کوتاه برید.

مقاله پیشنهادی راهنمای جامع کوددهی انار

روش‌های برداشت انار

پس از شناسایی زمان مناسب برداشت، روش صحیح چیدن میوه‌های انار اهمیت فراوانی دارد. شیوه برداشت نقش مهمی در کیفیت نهایی و ماندگاری انار ایفا می‌کند.

برداشت دستی یا با قیچی

برداشت انار به روش دستی مرسوم‌ترین شیوه در باغات انار ایران است. میوه‌های انار ترجیحاً باید به وسیله قیچی باغبانی مخصوص برداشت شوند. به هیچ وجه نباید میوه را از درخت بکشید، زیرا این کار به شاخه آسیب می‌رساند. برای برداشت صحیح، نزدیک‌ترین محل به شاخه را انتخاب کرده و اندکی از ساقه را نیز همراه با میوه ببرید.

در واقع، برداشت با قیچی چندین مزیت دارد:

• جلوگیری از آسیب به شاخه‌های بارده

• کاهش احتمال ورود پاتوژن‌ها به میوه

• افزایش ماندگاری میوه با حفظ بخشی از دم

مزایا و معایب برداشت ماشینی

به طور کلی، عملیات برداشت به مجموعه اعمالی اطلاق می‌گردد که پس از عملیات داشت شروع شده و به خروج محصول از مزرعه خاتمه می‌یابد. در کشاورزی مدرن، ماشین‌های متنوعی برای برداشت محصولات گوناگون و متناسب با نوع محصول ساخته شده‌اند.

با این حال، برای انار که میوه‌ای ظریف با پوست نازک است، برداشت ماشینی چالش‌های خاص خود را دارد. پیشرفته‌ترین نوع ماشین‌های برداشت، کمباین‌ها هستند که ترکیبی از چند دستگاه بوده و چندین عمل را همزمان انجام می‌دهند.

مزایای برداشت ماشینی:

• سرعت عمل بالا

• کاهش نیاز به نیروی کار

• برداشت یکنواخت

معایب برداشت ماشینی انار:

• احتمال آسیب به میوه‌های حساس

• هزینه بالای تجهیزات

• محدودیت در باغات سنتی با فواصل نامنظم درختان

نکات ایمنی هنگام برداشت

هنگام برداشت، رعایت برخی نکات ایمنی ضروری است. نخست، برداشت انار در زمان بارندگی یا وجود شبنم مناسب نیست، زیرا وجود آب بر روی پوسته‌ها می‌تواند روند فساد در آنها را تسریع کند.

همچنین، گرمای بیش از حد هوا نیز آب میان بافتی میوه‌ها را به سرعت تبخیر خواهد کرد. از این رو، بهترین زمان برداشت در طول روز، ساعات میانی صبح است که هم رطوبت سطحی میوه‌ها تبخیر شده و هم هوا بیش از حد گرم نشده است.

پس از برداشت، انارها باید با دقت توسط نیروی کار حمل شده و در جعبه‌های پلاستیکی نرم قرار داده شوند. این کار از آسیب مکانیکی به میوه‌ها جلوگیری می‌کند و عمر انبارداری آنها را افزایش می‌دهد.

بیشتر بخوانید بهترین روش کوددهی توت فرنگی (برنامه کوددهی)

نکات مهم در حین برداشت

موفقیت در برداشت انار تنها به تشخیص زمان مناسب و روش صحیح محدود نمی‌شود. رعایت نکات ظریف حین برداشت، تأثیر چشمگیری بر کیفیت و ماندگاری محصول نهایی دارد.

دسته‌بندی انارها بر اساس کیفیت

در هنگام برداشت، جداسازی انارها بر اساس کیفیت آنها ضروری است. این دسته‌بندی باید بر اساس معیارهای زیر انجام شود:

• اندازه و وزن میوه

• رنگ پوست (قرمز تیره در گونه‌های پوست قرمز)

• صدای فلزی هنگام ضربه زدن به میوه

• سالم بودن و نداشتن ترک‌های نامناسب

باید توجه داشت که در صورت جدا شدن میوه از درخت، فرآیند رسیده شدن آن متوقف می‌شود.

جلوگیری از آسیب به شاخه‌های بارده

برای حفظ سلامت شاخه‌های بارده که در سال آینده نیز میوه خواهند داد، هرگز نباید میوه را از شاخه بکشید. بهترین روش، بریدن میوه از نزدیک‌ترین محل به شاخه است، به‌طوری که اندکی از ساقه همراه با میوه باقی بماند. این کار سبب می‌شود تا ماندگاری میوه افزایش یابد و آسیبی به شاخه‌های بارده نرسد.

برداشت در زمان مناسب روز

زمان برداشت در طول روز اهمیت زیادی دارد. اوایل پاییز، فصل مناسب برداشت انار است. اما در طول روز، بهتر است برداشت را در ساعات میانی صبح انجام دهید، زمانی که:

• رطوبت شبانه از سطح میوه تبخیر شده باشد

• هوا هنوز بیش از حد گرم نشده باشد

• نور کافی برای تشخیص میوه‌های با کیفیت وجود داشته باشد

به یاد داشته باشید که گونه‌های مختلف انار ممکن است پوست قرمز نداشته باشند، بنابراین رنگ پوست میوه رسیده به گونه آن بستگی دارد. همچنین، زمان برداشت به نوع واریته انار، منطقه کشت و سن درخت نیز وابسته است.

بیشتر بدانید بهترین روش آبیاری پیاز: از کاشت تا برداشت (با نکات کاربردی)

نگهداری و حمل انار پس از برداشت انار

پس از تلاش برای برداشت انار به طور صحیح، نگهداری و حمل مناسب آن اهمیت ویژه‌ای در حفظ کیفیت محصول دارد. روش صحیح چیدمان و انبارداری، ماندگاری این میوه ارزشمند را تا چند ماه افزایش می‌دهد.

نحوه چیدن در جعبه‌ها

پس از برداشت، انارهای سالم باید از میوه‌های آسیب‌دیده، کرم‌زده و ترک‌خورده جدا شوند. چیدمان صحیح در جعبه‌ها بدین صورت است:

• انارها به آرامی و بدون فشار در جعبه‌های پلاستیکی نرم قرار گیرند

• از جعبه‌هایی با ارتفاع مناسب (حداکثر ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر) استفاده کنید

• تیز بودن گوشه‌های جعبه می‌تواند به میوه‌ها آسیب برساند

شرایط مناسب انبارداری

انار برای ماندگاری نیاز به رطوبت نسبی ۸۵ درصدی دارد. احداث انبارهای زیرزمینی به دلیل رطوبت بالا مزیت ویژه‌ای محسوب می‌شود. دمای مناسب برای نگهداری بین ۵ تا ۷ درجه سانتی‌گراد است. برای نگهداری طولانی‌مدت، رعایت فاصله مناسب بین جعبه‌ها ضروری است - ۳۰ تا ۵۰ سانتی‌متر از دیوارها و کف، و حدود یک متر از سقف سردخانه.

پیشگیری از پوسیدگی و ترک خوردگی

برای جلوگیری از پوسیدگی و ترک‌خوردگی انار، اقدامات زیر را انجام دهید:

• از برداشت انار در زمان بارندگی یا شبنم خودداری کنید

• ارتفاع توده‌های انار در انبار نباید بیش از یک متر باشد

• گاز اتیلن متصاعد شده از انارها باید از طریق دریچه‌های تهویه خارج شود

• بررسی هفتگی انارها و جداسازی میوه‌های فاسد ضروری است

جمع‌بندی

برداشت انار مرحله‌ای حساس و تعیین‌کننده در چرخه تولید این میوه ارزشمند است که به دقت، تجربه و شناخت دقیق زمان رسیدگی نیاز دارد. توجه به نشانه‌های ظاهری مانند رنگ، شکل و بافت پوست، به همراه رعایت اصول صحیح برداشت با ابزار مناسب، نقش مهمی در حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری محصول دارد. همچنین، انتخاب زمان مناسب روز و شرایط اقلیمی مطلوب می‌تواند از ترک خوردگی و آسیب‌های احتمالی میوه جلوگیری کند.

از سوی دیگر، نگهداری و حمل صحیح انار پس از برداشت، بخش جدایی‌ناپذیر از این فرآیند به شمار می‌آید. رعایت دما و رطوبت مناسب در انبار، چیدمان اصولی در جعبه‌ها و جداسازی میوه‌های آسیب‌دیده، به حفظ تازگی و کیفیت انار کمک شایانی می‌کند. در نهایت، برداشت اصولی نه‌تنها موجب افزایش سود اقتصادی باغداران می‌شود، بلکه به عرضه محصولی سالم‌تر و باکیفیت‌تر در بازار نیز می‌انجامد.

سوالات متداول

[faq_accordion]