14 مورد از گیاهان مقاوم به سرما برای آپارتمان و فضای باز

گیاهان مقاوم به سرما انتخاب‌های شگفت‌انگیزی برای افرادی هستند که می‌خواهند فضای خانه یا باغچه خود را در فصول سرد سال زیبا نگه دارند. بسیاری از ما به دنبال خرید گیاهان مقاوم به سرما هستیم تا بتوانیم فضای بالکن، راه پله و مکان‌های در معرض سرمای خانه خود را تغییر داده و زیباتر کنیم.

در واقع، با افزودن این گیاهان زیبا می‌توانید حال و هوای خانه، باغچه و حتی باغ را به طرز چشمگیری شاداب و پرانرژی سازید. در این مقاله با معرفی حدود 14 نوع از گیاهان مقاوم به سرما آشنا می‌شوید که برخی از آنها شبیه درختچه‌های کوچک بوده و به آبیاری زیادی نیاز ندارند و می‌توان آنها را هر ۳ هفته یکبار آبیاری نمود. همچنین، گیاهانی مانند سیکلامن را معرفی خواهیم کرد که به دلیل شکوفه‌های جذاب، خوشبو و مقاوم در دسته گل‌های مناسب فصل سرما قرار می‌گیرد.

در ادامه، 14 مورد از انواع گیاهان مقاوم به سرما و گرما را به همراه مشخصات و ترفندهای مراقبتی آنها بررسی خواهیم کرد تا بتوانید بهترین انتخاب را برای فضای مورد نظر خود داشته باشید.

مقاله پیشنهادی 10 گیاهان همیشه سبز مقاوم برای حیاط و باغچه در سال ۱۴۰۴

گیاهان مقاوم به سرما چه ویژگی‌هایی دارند؟

ویژگی‌های خاصی هستند که گیاهان را قادر می‌سازند تا در برابر سرما و شرایط سخت محیطی مقاومت کنند. مقاومت گیاهان توانایی آنها برای بقا در شرایط نامطلوب را توصیف می‌کند. گیاهان مقاوم به سرما (Cold-Hardy Plants) گونه‌هایی هستند که توانایی تحمل دمای زیر صفر (تا -۲۰°C یا پایین‌تر) را دارند و در مناطق سردسیر یا فصل زمستان زنده می‌مانند. در ادامه، مهم‌ترین ویژگی‌های این گیاهان را بررسی می‌کنیم.

تحمل دمای پایین و یخبندان

یکی از مهم‌ترین عوامل محیطی محدودکننده رشد گیاهان، دمای پایین است. گیاهان مقاوم به سرما، برخلاف گیاهان گرمسیری، می‌توانند حتی در دمای زیر صفر و شرایط یخبندان دوام بیاورند. این گیاهان معمولاً دارای:

• برگ‌های ضخیم یا پوشش مومی برای کاهش تبخیر آب

• سیستم ریشه‌ای قوی برای جذب آب از خاک یخ زده

• مکانیسم‌های فیزیولوژیکی مانند تولید آنتی‌فریز (ضد یخ) طبیعی هستند

گیاهان نواحی معتدله با فعال کردن مکانیسم سازگاری به سرما که منجر به افزایش تحمل به یخبندان می‌شود، به دمای پایین واکنش نشان می‌دهند. این فرآیند سازگاری با تغییر نحوه بیان برخی ژن‌های مسئول واکنش به تنش همراه است. این ژن‌ها تولید پروتئین‌ها و متابولیت‌هایی را کنترل می‌کنند که ساختارهای سلولی را در مقابل اثرات منفی یخبندان محافظت می‌کنند.

نیاز نوری کم یا متوسط

بسیاری از گیاهان مقاوم به سرما به نور مستقیم نیاز ندارند و در نور کم نیز به‌خوبی رشد می‌کنند. این ویژگی به آنها امکان می‌دهد در روزهای کوتاه زمستان و مناطقی که نور کافی ندارند، به زندگی خود ادامه دهند.

برخی از این گیاهان مانند زاموفیلیا می‌توانند به راحتی در تاریکی رشد کنند. به همین دلیل، اگر خانه‌تان به مقدار کافی نور خورشید ندارد، نگران نباشید زیرا این گیاهان این شرایط را به راحتی تحمل خواهند کرد. گیاهانی مانند سرخس‌ها نیز از گیاهان مقاوم به سرما آپارتمانی هستند که نیاز زیادی به نور ندارند و می‌توانند به راحتی در شرایط مختلف آب و هوایی رشد کنند.

مقاومت در برابر خشکی و کم‌آبی

مقاومت گیاهان معمولاً به توانایی آنها برای مقاومت در برابر سرما، گرما، خشک‌سالی، سیل، یا باد اشاره دارد. بسیاری از گیاهان مقاوم به سرما در برابر خشکی نیز مقاومت بالایی دارند. در حقیقت، تحمل به یخبندان با تحمل به پسابیدگی (که در اثر خشکی یا شوری زیاد به وجود می‌آید)، همبستگی شدیدی دارد.

گل نرگس یکی از گل‌های مقاوم به سرما است که هر 2 هفته یکبار باید آن را آبیاری کرد، زیرا این گل مقاومت بالایی در برابر خشکسالی و کم آبی دارد و شادابی خود را همواره حفظ می‌کند. همچنین گل کلم پیچ در برابر سرما و یخبندان تحمل بالایی دارد و بهترین زمان برای آبیاری آن زمانی است که خاک به صورت کامل خشک شده باشد.

چرخه گلدهی در فصول سرد

شگفت‌انگیز است که برخی گیاهان مقاوم به سرما نه تنها سرمای زمستان را تحمل می‌کنند، بلکه در این فصل گلدهی نیز دارند. گل یخ یکی از گل‌های زمستانی است که در سرما شکوفه می‌دهد. این گل بسیار خوشبو و معطر است و گلدهی آن از اواسط آذرماه شروع شده و تا پایان زمستان ادامه پیدا می‌کند.

گل بنفشه از دیگر گل‌های مناسب فصل سرما است که بیش از 500 گونه در جهان دارد. این گل با چهره‌ای شاد و در رنگ‌های متنوع، از زیباترین گیاهان یک باغ است که زودتر از گل‌های دیگر به استقبال بهار می‌رود. گل کاملیا نیز یک گونه قدیمی، زیبا و مقاوم است که در طیف‌ گسترده‌ای از رنگ‌ها در بسیاری از باغ‌های جهان کاشته می‌شود و اگر پس از کاشت، به‌خوبی از آن مراقبت شود، سالیان زیادی گل‌دهی خواهد داشت.

به عنوان یک قاعده کلی، گیاهان بالغ که چند ساله هستند و دارای برگ‌های متعدد و ضخیم و ریشه‌های ضخیم یا عمیق هستند، بهتر از سایر گیاهان از سرمازدگی جان سالم به در می‌برند.

"Cold-hardy plants not only survive winter temperatures but often thrive and bloom when most other plants go dormant."

ترجمه: «گیاهان مقاوم به سرما نه تنها در دماهای زمستان زنده می‌مانند، بلکه اغلب زمانی که اکثر گیاهان دیگر به خواب می‌روند، رشد می‌کنند و شکوفه می‌دهند.»

مرتبط با سلیقه شما تکثیر گیاهان آپارتمانی : روش‌های ساده برای نتیجه تضمینی

معرفی 8 مورد از گیاهان مقاوم به سرما برای فضای باز

فصل سرما نباید باعث شود که از داشتن باغچه‌ای زیبا و پرطراوت محروم شویم. در ادامه با هشت مورد از گیاهان مقاوم به سرما آشنا می‌شویم که می‌توانند زیبایی و طراوت را به فضای باز شما در روزهای سرد سال هدیه دهند.

1. گل داوودی

گل داوودی یکی از محبوب‌ترین گل‌های مقاوم به سرما است که در پاییز و زمستان گلدهی می‌کند. این گل زیبا در رنگ‌های متنوعی مانند سبز، صورتی، قرمز و سفید یافت می‌شود و به دلیل ماندگاری بالا، یکی از پرطرفدارترین گل‌های بریدنی محسوب می‌شود. برای رشد مطلوب، گل داوودی به نور کافی نیاز دارد، اما در مناطق با آفتاب سوزان بهتر است در سایه قرار گیرد. این گیاه در دمای پایین نیز زنده می‌ماند، اما در مناطق بسیار سرد بهتر است به داخل خانه منتقل شود.

2. گل برفی

گل برفی که با نام گالانتوس نیز شناخته می‌شود، یکی از گیاهان کلاسیک زمستانی است. برای گلدهی در فصل بهار، باید اوایل پاییز کاشته شود و یک دوره سرمای زمستانی را تحمل کند. این گل‌های سفید و زیبا در باغچه‌های ورودی منزل یا گلدان‌های تراس بسیار چشم‌نواز هستند و اغلب زمانی که هنوز برف روی زمین است، شکوفا می‌شوند.

3. گل پامچال

گل پامچال یکی از زیباترین گل‌های فصلی با حدود ۴۰۰ الی ۵۰۰ گونه مختلف است که در بهار رشد کرده و جلوه خاصی به محیط می‌بخشد. این گیاه نسبت به سرما مقاوم بوده و مناسب‌ترین دما برای آن، دمای معمولی اتاق یعنی حدود ۲۰ درجه سانتی‌گراد است. زادگاه طبیعی گل پامچال مناطق کوهستانی مرطوب یا نقاط صخره‌ای با رطوبت بالاست. این گل در طیف رنگی متنوعی از جمله زرد، صورتی، سفید، آبی، قرمز و ارغوانی وجود دارد.

4. گل نرگس

گل نرگس یکی از زیباترین و خوشبوترین گل‌های موجود در طبیعت است که در اکثر مناطق با آب و هوای معتدل و خنک به خوبی رشد می‌کند. این گیاه دائمی، چندساله و مقاوم با پیازهای کشیده و گلابی شکل نسبت به سرما مقاوم بوده و حساسیت کمتری به یخبندان نسبت به گیاهان دیگر دارد. برای گلدهی به بهترین شکل، پیازهای گل نرگس نیاز به یک دوره سرمای زمستانه دارند و در دمای حدود ۶-۸ درجه سانتی‌گراد بهترین نتایج را می‌دهند.

5. گل یخ

گل یخ درختچه‌ای زیبا با ارتفاع متوسط است که در میانه‌های زمستان شکوفه می‌دهد. این گیاه چندساله با گل‌های زردرنگ و عطر عسلی خود مشام را پر می‌کند. گلدهی آن از اواسط آذرماه شروع شده و تا پایان زمستان ادامه دارد. گل یخ گیاهی نوردوست و عاشق نور خورشید است و در خاک مرطوب و حاصلخیز با زهکشی خوب، عالی رشد می‌کند.

6. گل ماگنولیا

گل ماگنولیا یکی از زیباترین گل‌های جنوب شرقی آمریکاست که در مناطق نیمه گرمسیری به خوبی رشد می‌کند. شکوفه‌های بزرگ و معطر این گل معمولاً در فصل پاییز و زمستان به رنگ‌های بنفش و سفید نمایان می‌شوند. این گل در برابر سرمای ملایم مقاوم است، اما در دمای زیر صفر به راحتی آسیب می‌بیند. بهترین دما برای رشد آن بین ۹ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد است.

7. گل سیکلامن

سیکلامن دارای ۲۳ گونه از گیاهان چندساله، علفی و گلدار است که در زمستان گل می‌دهد. گونه هدوریفولیوم این گیاه به سرما مقاوم است و می‌توان آن را در فضای باز کشت کرد. سیکلامن به دمای پایین نیاز دارد و هوای خنک و مرطوب برای آن ایده‌آل است. برخی از گیاهان مقاوم به سرما مانند پورپوراسنس می‌توانند تا دمای منفی ۲۰ درجه را تحمل کنند.

8. گل زعفران

زعفران گیاهی سرمادوست است که در مناطق سردسیر رشد بسیار بهتری نسبت به مناطق گرمسیر دارد. برخلاف سایر گیاهان که دوره رشد آنها در فصل بهار و تابستان است، با سرد شدن هوا گیاه زعفران دوره رشد خود را به تدریج آغاز می‌کند. دوره رشد پیازهای زعفران از اوایل مهرماه شروع شده و تقریباً تا اردیبهشت‌ماه سال آینده ادامه دارد. کمترین دمایی که پیاز زعفران می‌تواند تحمل کند، منفی ۲۲ درجه سانتی‌گراد است.

بیشتر بدانید آفات گیاهان آپارتمانی: راه های شناسایی و مقابله

گیاهان مقاوم به سرما آپارتمانی

در روزهای سرد زمستان، حتی داخل آپارتمان هم ممکن است دمای برخی نقاط کاهش یابد. خوشبختانه، تعدادی از گیاهان آپارتمانی وجود دارند که می‌توانند این شرایط را به خوبی تحمل کنند. در ادامه با شش گیاه آپارتمانی که در برابر سرما مقاومت بالایی دارند آشنا می‌شویم.

1. کاکتوس کریسمس

کاکتوس کریسمس یکی از محبوب‌ترین گیاهان زمستانی است که با شکوفه‌های زیبا خودنمایی می‌کند. برخلاف کاکتوس‌های کویری، این گیاه به رطوبت نیاز دارد و می‌تواند دمای حدود ۱۵ درجه را در شب تحمل کند. البته این گیاه در برابر یخبندان مقاوم نیست و باید قبل از موج سرما به داخل خانه منتقل شود. جالب است بدانید کمی هوای سرد برای تحریک تولید غنچه‌ها به این گیاه کمک می‌کند.

2. گیاه یشم

گیاه یشم با برگ‌های گوشتی و ساقه‌های چوبی، گزینه‌ای عالی برای فضاهای سرد است. این گیاه روزانه به حداقل ۴ ساعت نور مستقیم خورشید نیاز دارد. در دمای معمولی اتاق (۱۸ تا ۲۴ درجه) به خوبی رشد می‌کند، اما در شب‌ها و زمستان دمای کمتر (تا ۱۳ درجه) را ترجیح می‌دهد. نکته مهم اینکه گیاه یشم مقاوم است، اما باید در دمای بالاتر از ۱۰ درجه نگهداری شود.

3. بنفشه آفریقایی

بنفشه آفریقایی تنها گیاهی است که در آپارتمان به طور مداوم گل می‌دهد. این گیاه به خشکی، گرمی هوا و سایه مقاوم است و دمای مناسب برای نگهداری آن بین ۱۸ تا ۲۶ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. حداقل دما برای بنفشه آفریقایی در زمستان ۱۳ درجه است و اگر دما کمتر از این مقدار شود، احتمال بروز سفیدک افزایش می‌یابد.

4. کالانکوئه

کالانکوئه، گیاهی همیشه سبز از خانواده گل‌نازیان است که بومی مناطق گرمسیری ماداگاسکار می‌باشد. این ساکولنت زیبا در دمای بین ۱۳ تا ۲۹ درجه سانتی‌گراد به خوبی رشد می‌کند. کالانکوئه نسبت به سرمای زمستان حساس است و دمای کمتر از ۱۰ درجه به آن آسیب می‌رساند. از ویژگی‌های جالب این گیاه، گلدهی در فصلی است که روزهای کوتاه و شب‌های بلند داشته باشد، یعنی بین پاییز تا بهار.

5. برگ عبایی

برگ عبایی گیاهی بسیار مقاوم با برگ‌های سبز تیره، براق و پهن است که به طور مستقیم از سطح خاک بیرون می‌آید. این گیاه به خشکی و تغییرات دما بسیار مقاوم بوده و نور کم را به خوبی تحمل می‌کند. برگ عبایی حتی دماهای زیر صفر را نیز می‌تواند تحمل کند. عمر این گیاه زیاد است و سال‌های متمادی بدون تغذیه و تعویض گلدان در اتاق می‌ماند.

6. سانسوریا

سانسوریا یا گیاه مار، جزو گیاهان بسیار مقاوم آپارتمانی است که به سرعت خود را با محیط وفق می‌دهد. این گیاه هم به دما و هم به رطوبت مقاوم است و دمای کم یا زیاد تاثیر چندانی در رشد آن ندارد. بهترین دما برای نگهداری سانسوریا بین ۱۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است، اما نسبت به سرمای زیاد حساسیت دارد. از ویژگی‌های مهم این گیاه، توانایی جذب سموم مانند فرمالدئید از محیط و تولید اکسیژن است.

نکات مهم در نگهداری گیاهان مقاوم به سرما

برای حفظ سلامت و شادابی گیاهان مقاوم به سرما، رعایت برخی اصول نگهداری ضروری است. حتی مقاوم‌ترین گیاهان نیز با مراقبت مناسب، بهتر با شرایط سخت زمستان سازگار می‌شوند و زیبایی خود را حفظ می‌کنند.

انتخاب خاک مناسب با زهکشی بالا

خاک با زهکشی عالی نقش مهمی در محافظت از ریشه‌های گیاه در برابر یخ‌زدگی دارد. برای بهبود ساختار خاک می‌توانید از مواد آلی مانند هیومیک اسید استفاده کنید که به تسهیل انتقال آب و مواد مغذی کمک می‌کند. همچنین، استفاده از مالچ مانند سنگریزه یا پوست درخت روی سطح خاک، رطوبت را حفظ کرده و از یخ‌زدگی ریشه جلوگیری می‌کند.

آبیاری منظم اما کنترل‌شده

در فصل زمستان نیاز گیاهان به آب تقریباً به نصف می‌رسد. بنابراین، آبیاری را کاهش دهید تا از یخ‌زدگی ریشه جلوگیری شود. بهترین زمان برای آبیاری، اوایل روز است زیرا گیاهان فرصت کافی برای جذب آب دارند. قبل از آبیاری، حتماً سطح خاک را لمس کنید و تنها زمانی که خشک شده، آبیاری کنید. پس از آبیاری، زیرگلدانی را خالی کنید تا ریشه‌ها قدرت تنفس داشته باشند.

جای‌گذاری در مکان‌های نیم‌سایه

انتخاب محل مناسب برای جلوگیری از سرمازدگی گیاهان بسیار مهم است. بسیاری از گیاهان مقاوم به سرما مانند سرخس‌ها سایه دوست هستند و در مکان‌هایی که تنها نور جزئی دریافت می‌کنند، عملکرد خوبی دارند. با این حال، از قرار دادن گیاهان نزدیک بخاری یا پنجره‌های سرد اجتناب کنید تا دچار نوسان دمایی نشوند.

کوددهی در زمان مناسب

اکثر گیاهان آپارتمانی در فصل زمستان به کود نیاز ندارند زیرا به طور فعال رشد نمی‌کنند. با شروع پاییز به تدریج میزان کود را کاهش داده و فواصل کوددهی را بیشتر کنید. در زمستان، از دادن کودهای ازته اجتناب کنید زیرا می‌تواند باعث آسیب به گیاه شود. در صورت نیاز به کوددهی در زمستان، از کود با دوز نصف یا یک چهارم استفاده کنید.

بیشتر بخوانید راهنمای کامل آبیاری تابستانی گیاهان و درختان

چگونه گیاهان مقاوم را تکثیر کنیم؟

تکثیر گیاهان مقاوم به سرما راهی عالی برای افزایش تعداد گیاهان موفق باغچه یا آپارتمان شماست. با استفاده از روش‌های مناسب، می‌توانید بدون نیاز به خرید گیاهان جدید، مجموعه خود را گسترش دهید.

تکثیر از طریق بذر

برخی گیاهان مقاوم به سرما نیاز به گذراندن دوره سرما دارند تا بذرشان جوانه بزند. این فرایند سرمادهی را می‌توان به صورت طبیعی یا مصنوعی انجام داد. برای سرمادهی مصنوعی، بذرها را به مدت ۴۰ تا ۶۰ روز درون قسمت میوه‌ای یخچال قرار دهید. بعد از این دوره، آن‌ها را در فصل مناسب با شرایط مطلوب بکارید. به یاد داشته باشید همه بذرها به سرمادهی نیاز ندارند و امروزه اکثر فروشگاه‌ها خودشان این فرایند را انجام می‌دهند.

تقسیم ریشه یا پیاز

این روش برای گیاهان پیازی و چندساله بسیار مؤثر است. زمانی که گیاهان سوخ‌دار در حال استراحت هستند، از بغل سوخ‌های اصلی، سوخ‌های کوچکی بیرون می‌آید. با جدا کردن و کاشتن آن‌ها می‌توانید گیاه را تکثیر کنید. برای تقسیم بوته، گیاه را در فصل بهار از خاک بیرون آورده و ریشه‌ها را به دقت جدا کنید. گل سیکلامن، نرگس و پامچال را می‌توان با این روش تکثیر کرد.

قلمه‌زنی در فصل مناسب

قلمه زدن یکی از بهترین روش‌ها برای تکثیر گیاهان است. اگرچه می‌توان در هر زمان از سال گیاهان آپارتمانی را قلمه زد، اما بهترین زمان برای این کار زمستان یا اوایل بهار است. انواع قلمه‌زنی شامل قلمه ساقه، قلمه برگ، قلمه جوانه برگ و قلمه ریشه می‌شود. برای موفقیت در قلمه‌زنی، از قیچی تیز استفاده کنید و ساقه‌های کاملاً سالم را انتخاب کنید. بیش از ۲۵ درصد گیاه را قلمه نزنید تا به گیاه مادر آسیبی نرسد.

نتیجه‌گیری | زومکشت

گیاهان مقاوم به سرما بدون شک انتخاب‌های هوشمندانه‌ای برای فضاهای داخلی و خارجی منازل هستند. همانطور که مشاهده کردیم، این گیاهان سرسخت نه تنها سرما را تحمل می‌کنند، بلکه بسیاری از آنها حتی در سخت‌ترین شرایط آب و هوایی نیز شکوفا می‌شوند و زیبایی خاصی به محیط می‌بخشند.

گیاهانی مانند گل داوودی، گل یخ و سیکلامن برای فضای باز، و کاکتوس کریسمس، برگ عبایی و سانسوریا برای آپارتمان، گزینه‌های عالی هستند که می‌توانند حتی در سردترین روزهای سال، فضای زندگی ما را سرشار از طراوت و زیبایی کنند. علاوه بر این، نگهداری از این گیاهان نسبتاً آسان بوده و با رعایت نکات ساده‌ای چون انتخاب خاک مناسب، آبیاری کنترل‌شده و جای‌گذاری صحیح، می‌توان از شادابی آنها اطمینان حاصل کرد.

بنابراین، فصل سرما دیگر مانعی برای داشتن محیطی سرسبز و زیبا نیست. حتی می‌توانیم با استفاده از روش‌های تکثیر مختلف مانند قلمه‌زنی، تقسیم ریشه یا کاشت بذر، تعداد این گیاهان را افزایش داده و به دوستان و اطرافیان خود هدیه دهیم.

نهایتاً، با انتخاب ترکیبی از گیاهان مقاوم به سرما برای فضاهای مختلف منزل، می‌توانیم در تمام طول سال از مزایای بی‌شمار گیاهان بهره‌مند شویم و خانه‌ای زیبا، شاداب و سرزنده داشته باشیم. پس هیچ وقت برای شروع دیر نیست - همین امروز یکی از این گیاهان شگفت‌انگیز را به مجموعه گیاهان خود اضافه کنید.

سوالات متداول

[faq_accordion]